هر آنچه باید در مورد آلوپسی (ریزش تکه‌ای مو) بدانید!
- آلوپسی آریتا چیست؟
- علل آلوپسی آریتا
- علائم آلوپسی آریتا
- انواع آلوپسی آریتا
- روش درمان آلوپسی آریتا
- درمان‌های پزشکی
- درمان‌های طبیعی
- آلوپسی آریتا چگونه تشخیص داده میشود؟
- رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به آلوپسی آریتا
- پیشگیری از آلوپسی آریتا
آلوپسی آریتا چیست؟
آلوپسی آریتا نوعی بیماری است که باعث ریزش تکه‌ای مو میشود، که ممکن است این تکه‌ها در ابتدا کوچک و غیر قابل توجه باشند. این تکه‌های کوچک ممکن است به هم متصل شوند و تبدیل به تکه‌های بزرگ و قابل توجهی شوند. این شرایط هنگامی ایجاد میشود که سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله کرده و در نتیجه باعث ریزش مو می‌کند.
این ریزش ممکن است ناگهانی در پوست سر و در بعضی موارد ابروها، مژه‌ها و صورت و همچنین سایر قسمت‌های بدن رخ دهد. همچنین می‌تواند به آرامی ایجاد شده و به تدریج عود کند.
این شرایط در نهایت می‌تواند منجر به ریزش کامل مو شود، که به آن آلوپسی یونیورسالیس می‌گویند و می‌تواند از رشد مجدد مو جلوگیری کند. وقتی موها دوباره رشد می‌کنند، ممکن است دوباره موها ریزش کنند. میزان ریزش و رشد مجدد مو در افراد مختلف متفاوت است.
در حال حاضر هیچ درمانی برای آلوپسی آریتا وجود ندارد. با این حال، روشهای درمانی وجود دارد که ممکن است به رشد سریعتر مو کمک کند و می‌تواند از ریزش مو در آینده جلوگیری کند و همچنین روشهای منحصر به فردی برای پوشاندن ریزش مو وجود دارد.
علل آلوپسی آریتا
آلوپسی آریتا یک بیماری خود ایمنی است. وقتی سیستم ایمنی بدن سلول‌های سالم را به عنوان مواد خارجی اشتباه می‌گیرد، یک حالت خود ایمنی ایجاد میشود. به طور معمول، سیستم ایمنی بدن از بدن در برابر مهاجمان خارجی، مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها دفاع می‌کند.
در بیماری آلوپسی آریتا، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول‌های مو حمله می‌کند. فولیکول‌های مو ساختاری است که مو از آن رشد می‌کند. در بیماری آلوپسی آریتا، فولیکول‌ها کوچک شده و تولید مو را متوقف می‌کنند و منجر به ریزش مو می‌شوند.
محققان علت دقیق این بیماری را نمی‌دانند. با این حال، این بیماری اغلب در افرادی رخ می دهد که سابقه خانوادگی بیماری‌های خود ایمنی دیگری مانند دیابت نوع 1 یا آرتریت روماتوئید دارند. به همین دلیل است که برخی از دانشمندان گمان می‌کنند ژنتیک می‌تواند به پیشرفت آلوپسی آریتا کمک کند. آنها همچنین معتقدند که برای ایجاد آلوپسی آریتا در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به آن هستند، عوامل خاصی در محیط مورد نیاز است.
علائم آلوپسی آریتا
بارزترین علامت آلوپسی آریتا ریزش تکه‌ای مو است. تکه‌هایی به اندازه سکه، به طور عمده از پوست سر، شروع به ریزش می‌کنند. در آلوپسی هر محلی که مو رشد می‌کند ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد، از جمله ریش و مژه.
ریزش مو می‌تواند ناگهانی باشد، و فقط در طی چند روز یا در طی چند هفته ایجاد شود و یا به تدریج ایجاد شود. قبل از ریزش مو ممکن است خارش یا سوزش در ناحیه وجود داشته باشد. فولیکول‌های مو از بین نمی‌روند و بنابراین اگر التهاب فولیکول‌ها کاهش یابد، موها می‌توانند دوباره رشد کنند. افرادی که فقط چند تکه ریزش مو را تجربه می‌کنند، اغلب بهبودی خود به خودی و کامل و بدون هیچ نوع درمانی دارند.
شرایط در حدود 30 درصد از افراد مبتلا به آلوپسی آریتا وخیم‌تر میشود و وضعیت آنها به یک چرخه مداوم ریزش و رشد مجدد مو تبدیل می شود.
حدود نیمی از بیماران طی 1 سال پس از ابتلا به آلوپسی آریتا بهبود می‌یابند، اما در بسیاری از آنها بیماری آلوپسی بیش از 1 سال به طول می‌انجامد. بیماری در حدود 10 درصد افراد مبتلا به آلوپسی آریتا به آلوپسی توتالیس یا آلوپسی یونیورسالیس تبدیل میشود.
آلوپسی آریتا می‌تواند ناخن‌ها و انگشتان پا را نیز تحت تأثیر قرار دهد و گاهی اوقات این تغییرات اولین علامت توسعه بیماری است. تغییراتی که ممکن است در ناخن‌ها ایجاد شود عبارتند از:
- فرورفتگی
- ظاهر شدن لکه‌ها و خطوط سفید
- زبر شدن ناخن‌ها
- ناخن‌ها درخشش خود را از دست می‌دهند.
- ناخن‌ها نازک و به راحتی شکسته می‌شوند.
انواع آلوپسی آریتا
انواع مختلفی از این بیماری وجود دارد. آلوپسی آریتا معمولا در شکل اصلی آن شایع است، اما انواع نادر دیگری نیز وجود دارد:
- آلوپسی آریتا توتالیس (alopecia totalis): ریزش تکه‌ای مو فقط در سر اتفاق می‌افتد.
- آلوپسی آریتا یونیورسالیس (alopecia universalis): که ریزش تکه‌ای مو در تمام نقاط بدن اتفاق می‌افتد.
- آلوپسی آریتا دیفیوس (Diffuse alopecia): موها به صورت تکه‌ای نمی‌ریزند بلکه نازک می‌شوند.
- آلوپسی آریتا اوفیاز (Ophiasis alopecia): ریزش مو به شکل باند و خطی در کناره‌ها و پشت سر اتفاق می‌افتد.
پزشکان ممکن است از به کار بردن اصطلاحات فوق خودداری کنند، زیرا برخی از افراد ممکن است چیزی بین انواع مختلف آلوپسی آریتا را تجربه کنند.
روش درمان آلوپسی آریتا
در حال حاضر هیچ درمان قطعی شناخته شده‌ای برای آلوپسی آریتا وجود ندارد، اما روشهای درمانی وجود دارد که می‌توانند ریزش مو را در آینده کاهش داده و یا به رشد سریعتر و مجدد مو کمک کنند.
پیش بینی شرایط دشوار است، به این معنی که ممکن است به مقدار زیادی آزمون و خطا نیاز باشد تا درمان مناسب برای شرایط افراد مختلف مبتلا به آلوپسی آریتا پیدا شود. برای برخی از افراد، حتی با درمان، ممکن است ریزش مو نیز بیشتر شود.
درمان‌های پزشکی
درمان‌های پزشکی موضعی
افراد مبتلا به آلوپسی آریتا برای تحریک رشد مو می‌توانند داروهایی را به پوست سر خود بمالند. تعدادی از داروها، هم بدون نسخه (OTC) و هم با نسخه پزشک در دسترس هستند:
- ماینوکسیدیل (Rogaine) به صورت OTC موجود است و هر روز دو بار روی پوست سر، ابروها و ریش استفاده میشود. این دارو نسبتاً ایمن است، اما دیدن نتایج ممکن است یک سال طول بکشد. اما شواهدی وجود دارد که برای افرادی که مبتلا به آلوپسی آریتا محدود هستند، مفید است.
- آنترالین (Dritho-Scalp) دارویی است که پوست را تحریک می‌کند تا رشد مجدد مو را ایجاد کند.
- تصور میشود که کرم‌های کورتیکواستروئید مانند کلوبتازو (Impoyz)، کف، لوسیون و پماد باعث کاهش التهاب در فولیکول مو می‌گردد.
- ایمن تراپی موضعی روش درمانی‌ای است که در مواقعی که ریزش مو زیاد است یا بیش از یک بار اتفاق می‌افتد، استفاده میشود. مواد شیمیایی برای ایجاد واکنش آلرژیک روی پوست سر استفاده میشود. اگر موثر باشد، این واکنش در واقع باعث رشد مجدد مو میشود. همچنین باعث ایجاد تحریک خارش‌دار میشود و معمولاً باید چندین بار تکرار شود تا رشد موهای جدید ایجاد شود.
درمان‌های پزشکی تزریقی
تزریق استروئید یک گزینه معمول برای آلوپسی خفیف و تکه‌ای است که به رشد مو در قسمت‌هایی که موی آن ریخته کمک می‌کند. در این روش استروئید با سوزن‌های ریز به پوست مناطق آسیب دیده تزریق می‌شوند.
برای رشد مجدد مو باید هر یک تا دو ماه یکبار درمان انجام شود.
درمان‌های پزشکی خوراکی
از قرص‌های کورتیزون گاهی اوقات برای آلوپسی گسترده استفاده میشود، اما به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی، ابتدا باید این گزینه را با پزشک در میان گذاشت.
سرکوب کننده‌های سیستم ایمنی که بصورت خوراکی هستند، مانند متوترکسات و سیکلوسپورین، گزینه‌های دیگری هستند که افراد مبتلا به آلوپسی می‌توانند امتحان کنند. آنها با جلوگیری از پاسخ سیستم ایمنی بدن کار می‌کنند، اما به دلیل خطر عوارض جانبی مانند فشار خون بالا، آسیب کبدی و کلیوی و افزایش خطر عفونت‌های جدی و نوعی سرطان که لنفوم نامیده میشود، توصیه نمی‌شوند.
نور درمانی
نور درمانی را فتوشیمی درمانی یا فتوتراپی نیز می‌نامند. این نوعی پرتودرمانی است که از ترکیب یک داروی خوراکی به نام پسورالن و نور UV استفاده می‌کند.
درمان‌های طبیعی
برخی از افراد مبتلا به آلوپسی آریتا روشهای درمانی دیگری را برای درمان این بیماری انتخاب می‌کنند. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رایحه درمانی
- طب سوزنی
- میکرونیدلینگ
- پروبیوتیک‌ها
- لیزر درمانی سطح پایین (LLLT)
- ویتامین‌ها، مانند روی و بیوتین
- نوشیدنی‌های آلوئه‌ورا و ژل‌های موضعی
- روغن‌های اساسی مانند درخت چای، رزماری، اسطوخودوس و نعناع فلفلی
- روغن‌های دیگر، مانند نارگیل، کرچک، زیتون و جوجوبا
- ماساژ پوست سر
- مکمل‌های گیاهی، مانند جینسینگ، چای سبز، گیاه گلیس چوبی و نخل اره
بیشتر روشهای درمانی جایگزین در آزمایش‌های بالینی آزمایش نشده‌اند، بنابراین اثربخشی آنها در درمان ریزش مو مشخص نیست.
اثربخشی هر درمان در افراد مختلف متفاوت خواهد بود. بعضی از افراد نیازی به درمان ندارند زیرا موهایشان به خودی خود رشد می‌کنند. افراد مبتلا به آلوپسی شاید لازم باشد بیش از یک روش درمانی را امتحان کنند تا تفاوتی را مشاهده کنند. به خاطر داشته باشید که رویش مجدد مو ممکن است فقط موقتی باشد. ممکن است موها دوباره رشد کرده و دوباره ریزش کنند.
آلوپسی آریتا چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک ممکن است فقط با بررسی میزان ریزش مو و بررسی چند نمونه مو زیر میکروسکوپ بتواند آلوپسی آریتا را تشخیص دهد.
پزشک همچنین ممکن است از پوست سر بیوپسی انجام دهد تا سایر شرایطی که باعث ریزش مو می‌شوند را بطور دقیق بررسی کند، از جمله عفونت‌های قارچی مانند tinea capitis. در طی بیوپسی، پزشک از پوست سر برای تجزیه و تحلیل، نمونه‌برداری می‌کند.
در صورت مشکوک بودن به سایر بیماری‌های خود ایمنی، آزمایش خون نیز ممکن است انجام شود.
رژیم غذایی مناسب برای افراد مبتلا به آلوپسی آریتا
غذاهای حاوی قند، میان وعده‌های فرآوری شده و الکل ممکن است التهاب و سوزش را در بدن افزایش دهند.
برخی از افراد مبتلا به بیماری خود ایمنی ممکن است رژیم غذایی “ضد التهابی” را دنبال کنند. این نوع برنامه غذایی برای کمک به کاهش پاسخ خود ایمنی در بدن و کاهش احتمال یک دوره دیگر ریزش مو یا ریزش بیشتر مو پیشنهاد شده است.
در این رژیم غذایی، غذاهایی پیشنهاد می‌شوند که روند التهاب را تسکین می‌دهند. غذاهای اساسی این رژیم غذایی که به پروتکل خود ایمنی نیز معروف است، میوه‌ها و سبزیجاتی مانند بلوبری، آجیل، دانه‌ها، کلم بروکلی، چغندر و گوشت بدون چربی مانند ماهی آزاد است.
پیشگیری از آلوپسی آریتا
آلوپسی آریتا قابل پیشگیری نیست زیرا علت آن ناشناخته است.
این اختلال خود ایمنی ممکن است نتیجه عوامل متعددی باشد. این موارد شامل سابقه خانوادگی، سایر بیماری‌های خود ایمنی و حتی سایر بیماری‌های پوستی است.
