آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- هیدرادنیت چرکی چیست؟
- علل ایجاد هیدرادنیت چرکی چیست؟
- علائم هیدرادنیت چرکی چیست؟
- هیدرادنیت چرکی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
- هیدرادنیت چرکی چگونه درمان می‌شود؟
- توصیه‌هایی برای افراد مبتلا به هیدرادنیت چرکی
- عوارض ابتلا به هیدرادنیت چرکی چیست؟
هیدرادنیت چرکی (HS) یک بیماری پوستی دردناک و طولانی مدت است که باعث ایجاد آبسه و زخم روی پوست می‌شود. علت دقیق هیدرادنیت چرکی ناشناخته است، اما در نزدیکی فولیکول‌های مو، جایی که غدد عرق وجود دارد، معمولا در اطراف کشاله ران، ناحیه تناسلی، سینه‌ها و زیر بغل، رخ می‌دهد.
به دلایل ناشناخته، زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا هستند. تصور می‌شود این بیماری از هر 100 نفر 1 نفر را تحت تاثیر قرار دهد.
در ادامه به علائم، علت ایجاد و روش‌های درمان این بیماری می‌پردازیم.
هیدرادنیت چرکی چیست؟
هیدرادنیت چرکی وضعیتی است که باعث ایجاد برجستگی‌های دردناک زیر پوست در ناحیه‌ای که ریشه‌های مو وجود دارد و در نزدیکی برخی از غدد عرق می‌شود. هیدرادنیت چرکی همچنین به عنوان آکنه معکوس نیز شناخته می‌شود. برجستگی‌ها می‌توانند عفونی شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، حفره‌هایی در زیر پوست ایجاد می‌شوند و با چرک پر می‌شوند. هنگامی که این برجستگی‌های چرک دار باز می‌شوند بوی بدی می‌دهند. آنها همچنین می‌توانند اسکار باقی بگذارند.
هیچ درمانی برای HS وجود ندارد، اما درمان‌ها و تغییرات سبک زندگی می‌تواند باعث تسکین و کاهش شعله‌ور شدن آن شود. از آنجایی که این وضعیت مدت زیادی طول می‌کشد، می‌تواند ناامید کننده باشد و عوارض روحی و روانی بر فرد وارد کند.
علل ایجاد هیدرادنیت چرکی چیست؟
علت دقیق ایجاد هیدرادنیت چرکی ناشناخته است، اما توده‌ها در نتیجه مسدود شدن فولیکول‌های مو ایجاد می‌شوند.
سیگار کشیدن و چاقی هر دو به شدت با هیدرادنیت چرکی مرتبط هستند و اگر چاق هستید و یا سیگار می‌کشید بیشتر مستعد ابتلا به هیدرادنیت چرکی هستید و این موارد علائم را بدتر می‌کند.
هیدرادنیت چرکی معمولاً در دوران بلوغ شروع می‌شود، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد. این بیماری قبل از بلوغ و بعد از یائسگی کمتر شایع است، که ممکن است نشان دهد که هورمون‌های جنسی در آن نقش دارند. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری آکنه و رشد بیش از حد مو (هیرسوتیسم) نیز دارند.
در موارد نادر، هیدرادنیت چرکی ممکن است با بیماری کرون مرتبط باشد، به خصوص اگر در اطراف ناحیه کشاله ران و پوست نزدیک مقعد ایجاد شود. بیماری کرون یک بیماری طولانی مدت است که باعث می‌شود پوشش داخلی دستگاه گوارش ملتهب شود.
هیچ فردی به علت عدم شستشوی کافی یا استفاده از دئودورانت‌ها یا پودرها، یا به دلیل اصلاح زیر بغل به هیدرادنیت چرکی، دچار نمی‌شود. همچنین این بیماری مسری نیست.
علائم هیدرادنیت چرکی چیست؟
علائم هیدرادنیت چرکی از خفیف تا شدید متغیر است. هیدرادنیت چرکی باعث ایجاد مخلوطی از توده‌های جوش مانند، جوش‌های سرسیاه، کیست‌ها، جای زخم و کانال‌هایی در پوست می‌شود که چرک را ترشح می‌کنند. این بیماری معمولاً با یک توده سفت به اندازه نخود شروع می‌شود که در یک مکان ایجاد می‌شود. این یا ناپدید می‌شود یا بعد از چند ساعت یا چند روز توده چرکی پاره می‌شود. سپس توده‌های جدید اغلب در ناحیه‌ای نزدیک ایجاد می‌شوند. اگر این موارد با دارو کنترل نشوند، ممکن است توده‌های بزرگ‌تری ایجاد و پخش شوند. کانال‌های باریکی به نام مجرای سینوسی نیز در زیر پوست ایجاد می‌شوند که روی سطح آن می‌شکنند و چرک را از بین می‌برند. هیدرادنیت چرکی می‌تواند بسیار دردناک باشد. توده‌ها اغلب در نواحی زیر روی پوست ایجاد می‌شوند:
- اطراف کشاله ران و اندام تناسلی
- در زیر بغل
- در پایین و اطراف مقعد
- زیر سینه‌ها
آبسه‌ها همچنین ممکن است به پشت گردن، بند کمر و قسمت داخلی ران گسترش یابد. سایر نواحی جدا شده‌ای که ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند عبارتند از: جلو یا پشت پاها، پهلوها، ناحیه پشت و صورت. برخی از توده‌ها ممکن است با باکتری عفونی شوند و باعث عفونت ثانویه شوند که باید با آنتی بیوتیک درمان شوند. بسیاری از افراد مبتلا به هیدرادنیت چرکی نیز دچار سینوس پیلونیدال می‌شوند که در این شرایط یک سوراخ کوچک یا “تونل” در پوست ایجاد می‌شود.
هیدرادنیت چرکی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
هیچ آزمایش قطعی برای کمک به تشخیص هیدرادنیت چرکی وجود ندارد. پزشک عمومی نواحی آسیب دیده پوست را بررسی می‌کند و ممکن است از ناحیه عفونی سواب بگیرد. این می‌تواند برای تشخیص مفید باشد زیرا این بیماری معمولاً با وجود باکتری‌هایی که باعث عفونت‌های پوستی می‌شوند مرتبط نیست. هیدرادنیت چرکی ممکن است با آکنه یا موهای رشد کرده اشتباه گرفته شوند.
هیدرادنیت چرکی چگونه درمان می‌شود؟
هیدرادنیت چرکی یک بیماری مادام العمر و عود کننده است که اغلب به سختی قابل کنترل است. تشخیص این بیماری در مراحل اولیه برای جلوگیری از بدتر شدن آن بسیار مهم است. در مراحل اولیه ممکن است با دارو کنترل شود. در موارد شدید یا مداوم ممکن است نیاز به جراحی باشد. برخی از روش‌هایی که می‌توان بیماری را کنترل کرد عبارتند از:
آنتی بیوتیک‌ها
اگر توده‌هایی دارید که به خصوص دردناک و ملتهب هستند و چرک ترشح می‌کنند، ممکن است یک دوره 1 یا 2 هفته‌ای آنتی بیوتیک برای شما تجویز شود، زیرا ممکن است عفونت داشته باشید. با این حال، در هیدرادنیت چرکی، عفونت باکتریایی ثانویه چندان رایج نیست، بنابراین باید یک سواب از ناحیه آسیب دیده گرفته شود. اگر عفونت باکتریایی وجود نداشته باشد، ممکن است از دوزهای پایین آنتی بیوتیک برای جلوگیری از التهاب استفاده شود. این دوره طولانی‌تر آنتی‌بیوتیک حداقل 3 ماه طول می‌کشد تا تعداد توده‌های ایجاد شده کاهش یابد. ممکن است آنتی بیوتیک به صورت کرم (محلی) یا قرص، کپسول یا مایع به شما داده شود. انواع آنتی بیوتیک‌ها می‌تواند شامل اریترومایسین، لیمسایکلین، داکسی سایکلین و تتراسایکلین باشد. در موارد شدید هیدرادنیت چرکی، ترکیبی از کلیندامایسین و ریفامپیسین می‌تواند مؤثر باشد، اما این آنتی بیوتیک‌ها معمولاً توسط متخصصین پوست و نه پزشکان عمومی تجویز می‌شوند.
ضد عفونی کننده‌ها
شستشوی ناحیه با ضد عفونی کننده‌ها، مانند کلرهگزیدین 4 درصد، که روزانه در مناطق آسیب دیده اعمال می‌شود، اغلب در کنار سایر درمان‌ها تجویز می‌شود.
رتینوئیدها
رتینوئیدها، مانند ایزوترتینوئین و آسیترتین، داروهای مبتنی بر ویتامین A هستند. آنها به اندازه درمان آکنه برای درمان هیدرادنیت چرکی موثر نیستند، اما ممکن است به برخی افراد کمک کنند. رتینوئیدها همیشه توسط متخصصین پوست تجویز می‌شوند. آنها باید با احتیاط مصرف شوند و در دوران بارداری نمی‌توانند مصرف شوند.
داروهای ضد بارداری
اگر هیدرادنیت چرکی قبل از پریود تشدید شود، ممکن است از مصرف قرص‌های ضد بارداری ترکیبی سود ببرید.
درمان‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی (اینفلیکسیماب و آدالیموماب)
در موارد شدید هیدرادنیت چرکی، درمان‌هایی که سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند، مانند آدالیموماب می‌تواند مفید باشد. با این حال، خطراتی در ارتباط با سرکوب سیستم ایمنی وجود دارد، بنابراین معمولاً فقط در صورتی که سایر درمان‌ها مؤثر نباشند، درمان‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی توسط متخصص پوست تجویز می‌شوند. اینفلیکسیماب و آدالیموماب درمان‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی هستند که با تزریق در فواصل منظم چه در خانه و چه در بیمارستان انجام می‌شوند.
استروئیدها
به ندرت ممکن است برای کاهش التهاب شدید پوست، استروئیدهایی مانند پردنیزولون تجویز شود. استروئیدها را می‌توان به صورت قرص مصرف کرد یا ممکن است مستقیماً به پوست آسیب دیده تزریق شوند. عوارض جانبی احتمالی استروئیدها شامل افزایش وزن، بد خوابی و نوسانات خلقی است.
عمل جراحي
در مواردی که هیدرادنیت چرکی با دارو قابل کنترل نباشد، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.
توصیه‌هایی برای افراد مبتلا به هیدرادنیت چرکی
رعایت نکات زیر به شیوع کمتر و کندتر هیدرادنیت چرکی کمک می‌کند:
- کاهش وزن اضافی: این می‌تواند علائم و شیوع بیماری را با مالش کمتر پوست به هم کاهش دهد.
- سیگار کشیدن را ترک کنید: این نه تنها خطر ابتلا به سرطان و بیماری قلبی را کاهش می‌دهد، بلکه می‌تواند احتمال ابتلا و شدت هیدرادنیت چرکی را نیز کمتر کند. با پزشک خود در مورد برنامه‌هایی صحبت کنید که می‌توانند به شما در ترک عادت کمک کنند.
- نواحی مشکل دار را اصلاح نکنید: این می‌تواند از تحریک پوست جلوگیری کند. استفاده از لیزر موهای زائد می‌تواند راهی حل جایگزین مناسبی برای اصلاح و استفاده از ژیلت باشد. لباس‌های تنگ می‌توانند باعث ساییدگی پوست و عود کردن این بیماری شوند.
- بدن خود را خشک و بدون عرق نگه دارید: عرق بیش از حد می‌تواند موجب شعله‌ور شدن این بیماری گردد. اما در مورد استفاده از دئودورانت‌ها که گاهی اوقات ممکن است پوست را تحریک کند، مراقب باشید. از متخصص پوست در مورد محصولاتی که موجب تحریک پوست نمی‌شوند، پیشنهاداتی بخواهید.
- نواحی درگیر را تمیز نگه دارید: نواحی درگیر این بیماری را هر روز به آرامی با انگشتان خود بشویید. شستشو با دستمال یا برس می‌تواند پوست را تحریک کند. از یک صابون ضد باکتری استفاده کنید، که می‌تواند به خلاص شدن از شر بوی بد کمک کند.
عوارض ابتلا به هیدرادنیت چرکی چیست؟
هیدرادنیت چرکی که شدید است یا درمان نمی‌شود می‌تواند در طول زمان عوارضی داشته باشد، از جمله:
- حفره‌های عمیق عفونت (آبسه)
- مشکل در حرکت به دلیل بافت اسکار
- معابر توخالی داخل بدن شما (فیستول)
- مشکلات غدد لنفاوی
- آرتروز
- سرطان پوست به نام کارسینوم سلول سنگفرشی
- افسردگی و انزوا
