- ناخنهای سالم چه ویژگیهایی دارند؟
- علل ترک خوردن و شکننده شدن ناخن و روش درمان آن چیست؟
- چگونه میتوان از ترک خوردگی ناخن پیشگیری کرد؟
- برخی نکات مراقبتی برای حفظ ناخنهای سالم و مستحکم
همه چیز از پیری گرفته تا تغذیه نامناسب میتواند ناخنها را خشک، نازک و شکننده کند. ناخنها میتوانند پنجرهای به مشکلات احتمالی بدن یا صرفاً بازتابی از عادات منظم و بعضا نادرست باشند. شناسایی علل زمینهای و محافظت از ناخنها در برابر آسیب و ترک خوردن میتواند به افراد کمک کند تا آنها را مستحکم، زیبا و سالم نگه دارند. همچنین برخی درمانها و مشکلات مربوط به سلامتی وجود دارد که میتواند آنها را شکننده کند. مراقبت صحیح میتواند تفاوت زیادی در حفظ سلامت و استحکام ناخنها ایجاد کند.
در این مقاله به تشریح علل شکننده و نازک شدن ناخنها، چگونگی جلوگیری از آن و درمان آن میپردازیم.
ناخنهای سالم چه ویژگیهایی دارند؟
ناخنهای سالم صاف و بدون لکه یا تغییر رنگ هستند. آنها گودال یا شیار ندارند، اگرچه ممکن است برآمدگیهای عمودی داشته باشند. ناخنهای ترک خورده یا شکننده گاهی اوقات میتوانند نشانهای از یک مشکل سلامتی باشند.
علل ترک خوردن و شکننده شدن ناخن و روش درمان آن چیست؟
افزایش سن
شایعترین دلیل ترکخوردگی ناخنها اتفاقی است که برای همه رخ میدهد: پیر شدن. با افزایش سن، ناخنها نازکتر میشوند و احتمال ترک خوردن آنها بیشتر میشود. این بیشتر در زنان بالای 60 سال دیده میشود، اما میتواند مردان را نیز درگیر کند. اگر ناخنها در اثر افزایش سن شکننده شوند، ممکن است پوسته شدن و برآمدگی نیز مشاهده شود.
اگرچه نمیتوان ساعت را به عقب بازگرداند، اما میتوان بهتر از ناخنها مراقبت کرد. قبل از خواب، کرم اوره یا روغن معدنی را روی ناخنها و کوتیکولهای خود بمالید و سپس دستکشهای نخی بپوشید. در طول روز، پس از شستن دستها یا دوش گرفتن، از لوسیون استفاده کنید. اگر این کافی نیست، متخصص پوست ممکن است بتواند درمان قویتری را تجویز کند.
محصولات ناخن نامناسب
لاک ناخن و پاک کننده ناخن میتوانند مواد شیمیایی قوی داشته باشند. اگر زیاد از آنها استفاده شود، ممکن است ناخنها را ضعیف و خشک کنند. این باعث میشود که آنها شکننده شوند. چسبها و رنگهای موجود در ناخنهای اکریلیک و مصنوعی نیز میتوانند باعث ایجاد واکنشهای مخرب ناخن شوند. اگر محصولات نامناسب ناخن دلیل ترک خوردن ناخنهای شما هستند، ممکن است موارد زیر را نیز مشاهده کنید:
- تغییر رنگ، مانند زرد شدن
- ناخنهای کدر
از محصولات ناخن حاوی تولوئن و فرمالدئید، دو ماده شیمیایی مضر، خودداری کنید. بیوتین، یک مکمل ویتامین B، میتواند به بهبود ناخنها کمک کند. اما اگر باردار هستید نباید آن را مصرف کنید. اگر بعد از 6 ماه هنوز ناخنهای شما ترک میخورد، به پزشک مراجعه کنید.
دستهای خیس
اگر زمان زیادی را با دستان خود در داخل و خارج از آب صرف میکنید، مانند شستن ظروف، ناخنهای شما ممکن است شروع به شکافتن کنند. اگر دلیل ترک خوردگی ناخنهای شما این است، ممکن است به موارد زیر نیز مبتلا باشید:
- ناخنهای بسیار نرم
- ترک خوردگی بیشتر ناخنها در ماههای زمستان
- ناخنهایی با ظاهر طبیعی که ترک نخوردهاند.
لوسیون حاوی لانولین یا آلفا هیدروکسی اسید ممکن است ناخن را تسکین دهد. برخی افراد از یک لایه لاک شفاف برای محافظت از ناخنهای ترک خورده استفاده میکنند. برای جلوگیری از شکاف بیشتر، زمانی که دستانتان در آب است، دستکشهای لاستیکی با روکش نخی بپوشید. هر گونه گیر یا لبه ناهموار ناخن را به آرامی سوهان بزنید تا منجر به ترک بیشتر نشود.
پسوریازیس
معمولا هفتهها طول میکشد تا بدن سلولهای پوستی را ایجاد کند. اگر در فردی فقط چند روز طول بکشد تا آنها را ایجاد کند، این موضوع نشان دهنده آن است که فرد به یک بیماری پوستی به نام پسوریازیس مبتلاست. این بیماری میتواند ناخنهای دست و پا را نیز تحت تاثیر قرار دهد. پسوریازیس همچنین میتواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
فرد ممکن است فقط به پسوریازیس ناخن مبتلا باشد، یا ممکن است علائم قرمزی و پوسته پوسته در سایر نقاط بدن داشته باشد. در هر صورت، پیشنهاد میشود این فرد به یک متخصص پوست مراجعه کند، که میتواند دارویی تجویز کند که به بهبود این شرایط کمک کند.
کم خونی
بدن برای ساخت گلبولهای قرمز سالم که میتوانند اکسیژن را به تمام بافتهای بدن منتقل کنند، به آهن نیاز دارد. اگر بدن فردی به اندازه کافی آهن نداشته باشد، فرد دچار بیماری به نام کم خونی است. در واقع شایعترین علت کم خونی یا تعداد کم گلبولهای قرمز خون، کمبود آهن در خون است. ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که فرد خون زیادی از دست داده است. همچنین اگر فرد آهن کافی در رژیم غذایی خود دریافت نکند یا شرایطی داشته باشد که مانع جذب آن میشود، میتواند به کم خونی مبتلا شود. کم خونی میتواند ناخنها را شکننده کرده یا به شکل قاشق، به سمت داخل فرو رفته کند. همچنین بارداری نیز میتواند شانس ابتلا به کم خونی را افزایش دهد. شرایط خاصی مانند زخم و سرطان نیز ممکن است باعث ایجاد کم خونی گردد. سایر علائم کمبود آهن عبارتند از:
- خستگی
- تنگی نفس
- پوست رنگ پریده
- دست و پاهای سرد
- زبان دردناک و متورم
- ترک در طرفین دهان
کم کاری تیروئید
تیروئید غدهای در گردن است. تیروئید هورمونهایی میسازد که بسیاری از کارهایی که بدن انجام میدهد، مانند تنفس و ضربان قلب را کنترل میکنند. اگر تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نکند، فرد به کم کاری تیروئید مبتلاست. در صورتیکه کمبود هورمون تیروئید دلیل ترک خوردن ناخنها باشد، با علائم دیگری مانند موارد زیر همراه خواهد بود:
- ناخنهای نازک شکننده
- تورم در ساق پا
- تورم دور چشم
- خارش پوست
- موهای نازک یا تکههای طاسی (آلوپسی)
- پوست زرد-نارنجی روی کف دست یا کف پا
- صورت خمیری یا متورم
اگر هر یک از این علائم را دارید، با پزشک خود صحبت کنید. یک آزمایش خون ساده میتواند میزان عملکرد تیروئید شما را بررسی کند. ممکن است لازم باشد هر روز یک قرص مصرف کنید تا هورمونی که تیروئید دیگر قادر به ساخت آن نیست، تامین شود.
عفونت قارچی
یک مخمر یا کپک میتواند وارد ناخن شده و باعث عفونت شود و احتمال ترک خوردن یا شکستن ناخنها را افزایش دهد. عفونت قارچی در ناخنهای پا شایعتر از ناخنهای دست است. این عفونت اونیکومیکوزیس نیز نامیده میشود. عفونتهای قارچی نیز میتوانند باعث موارد زیر شوند:
- ناخنهایی که زرد، قهوهای یا سفید هستند.
- ناخنهای ضخیم
- ناخنهایی که از بستر خود جدا میشوند.
درمان عفونت قارچی ممکن است سخت باشد. پزشک احتمالاً برای شما قرصهای ضد قارچی تجویز میکند. در موارد شدید، ممکن است نیاز به برداشتن ناخن باشد.
کمبود بیوتین
کمبود بیوتین نادر است، اما ممکن است ناخنها به علت کمبود آن ترک بخورد، زیرا بدن در رژیم غذایی به اندازه کافی بیوتین دریافت نمیکند. سایر علائم کمبود بیوتین عبارتند از:
- نازک شدن یا ریزش مو
- بثورات قرمز در اطراف چشم، بینی یا دهان
- چشم صورتی (التهاب ملتحمه)
- افسردگی
- انرژی کمتر
مکملهای بیوتین ممکن است کمک کند. همچنین میتوانید سعی کنید بیشتر گوشت، تخم مرغ، ماهی، دانهها، آجیل و سبزیجاتی مانند سیب زمینی شیرین بخورید.
سندرم رینود
سندرم رینود وضعیتی است که رگهای خونی را تحت تأثیر قرار میدهد و دستها و پاها را از دریافت خون کافی باز میدارد. این امر باعث میشود که ناخنها نتوانند آنچه را که برای سالم ماندن نیاز دارند، داشته باشند. ناخنهای شکننده یکی از علائم شایع سندرم رینود است.
درمان سرطان
ناخنهای شکننده میتواند یکی از عوارض جانبی برخی درمانهای سرطان مانند شیمی درمانی باشد. خشکی پوست و ناخن شایع است. ناخنها ممکن است نازک شوند، به راحتی بشکنند و کندتر از حد معمول رشد کنند.
مواد مغذی ناکافی
ناخنهای شکننده میتواند به این معنی باشد که ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را دریافت نمیکنید. به عنوان مثال، سطوح پایین کلسیم (هیپوکلسمی) میتواند باعث پوسته پوسته شدن پوست، خشکی مو و ناخنهای شکننده و گرفتگی عضلات شود.
چگونه میتوان از ترک خوردگی ناخن پیشگیری کرد؟
برخی از تغییرات سبک زندگی ممکن است به تقویت ناخنها کمک کند، این تغییرات عبارتند از:
- آنها را تا حد امکان تمیز و خشک نگه دارید.
- ناخنهای خود را مستقیماً با ناخنگیر یا قیچی تیز کوتاه کنید. نوک ناخنها را کمی گرد کنید.
- به طور منظم از روغن ناخن یا لوسیون دست استفاده کنید.
- حمام موم پارافین را در سالن ناخن یا در خانه امتحان کنید تا دستان خود را مرطوب کنید.
- از مانیکور، که معمولاً شامل لاک ناخن و پاک کننده ناخن است، خودداری کنید.
- از ناخنهای خود به عنوان ابزاری برای انجام کارهایی مانند باز کردن قوطی های نوشابه استفاده نکنید.
- هنگام شستن ظروف و انجام سایر کارهای خانه از دستکش استفاده کنید.
برخی نکات مراقبتی برای حفظ ناخنهای سالم و مستحکم
- دست کش بپوشید: یک راه آسان برای محافظت از ناخنها در برابر رطوبت بیش از حد یا مواد شیمیایی خشن، پوشیدن دستکش هنگام شستن ظروف یا تمیز کردن خانه است. دستکشهای لاستیکی را انتخاب کنید که با روکش پنبهای پوشیده شده باشند، بنابراین کمتر عرق میکنید.
- مکملهای بیوتین: چندین مطالعه نشان میدهد که مصرف روزانه بیوتین میتواند ناخنها را ضخیم و تقویت کند. مقادیر زیاد ممکن است نتایج آزمایشگاهی خاصی را تغییر دهد یا بر داروهای صرع تأثیر بگذارد. با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید آیا امتحان کردن آن برای شما خوب است یا خیر.
- از کاشت ناخنهای مصنوعی خودداری کنید: ناخنهای مصنوعی یا اکریلیک، نوعی که تکنسینها روی ناخنهای طبیعی شما میچسبانند، میتوانند آسیبهای زیادی به ناخن طبیعی وارد کنند. یک متخصص ناخن باید سطح ناخن طبیعی را سوهان بکشد تا ناخن مصنوعی روی آن بچسبد، که باعث نازک شدن ناخنهای طبیعی و در نتیجه آسیبپذیرتر شدن آنها میشود. همچنین مواد شیمیایی موجود در چسب ناخنهای طبیعی را ضعیف میکند. اگر با ناخنهای شکننده سر و کار دارید از این روال زیبایی اجتناب کنید.
- پروتئین بیشتری بخورید: هنگامی که پروتئین کافی دریافت میکنید، میزان کراتین بدن شما را افزایش میدهد. کراتین پروتئینی است که مو و ناخن را ساخته و آنها را مستحکمتر میکند.
- ناخنهای خود را کوتاه نگه دارید: ناخنهای خود را مرتباً کوتاه کرده و سوهان بزنید تا از شکستگی آنها جلوگیری کرده و آنها را ترمیم کنید. باید آنها را مستقیماً با قیچی تیز یا ناخنگیر کوتاه کنید. در انتها نوک ناخنها را کمی گرد کنید.
- ناخنها را با پولیش شفاف بپوشانید: برخی از لاکهای خاص با الیاف نایلون ممکن است ناخنهای شما را تقویت کرده و از خرد شدن یا شکافتن آنها جلوگیری کند. یک بار در هفته اینکار را انجام دهید اما از استفاده از پاک کنندههای مبتنی بر استون برای از بین بردن آن اجتناب کنید، که میتواند به ناخنهای شما آسیب برساند.
- لوسیون بزنید: لوسیونهای حاوی آلفا هیدروکسی اسید یا لانولین میتوانند برای ناخنهای شکننده ناشی از شرایط خشک مفید باشند. قبل از استفاده ناخنهای خود را به مدت 5 دقیقه در آب خیس کنید.